به گزارش قدس آنلاین، مستد «پرواز بر فراز سرزمین خورشید» به کارگردانی مهدی باقری زندگی و زمانه و فعالیتهای اریک اشمیت، باستانشناس آلمانی ـ آمریکایی، بین سالهای ۱۳۱۰ تا ۱۳۱۸ در ایران را روایت میکند که به شکلگیری باستانشناسی نوین ایران انجامید.
«گفتارمتن از زبان اریش اف. اشمیت باستانشناس آلمانی-آمریکایی است و هم او سوژهی اصلی مستند «پرواز برفراز سرزمین خورشید» است. او که مادر، خواهر و برادرش را در جنگ عالمگیر اول از دست داده و حالا در آستانهی جنگ دوم باید از ایران برود. اشمیت از همسرش مری هلن، میگوید که حالا دیگر مرده است ولی یادش با آقای باستانشناس باقی است، از سفرهایی که به دامغان و شیراز رفته، از هواپیمایش که هدیه همسرش بود و نام «دوست ایران» را رویش نوشته بود، همهی اینها را میگوید و بر میگردد سرخط تا شمرده و از اول ضمن بیان جریان اکتشافاتش در محوطههای تاریخی ایران، دیالوگ عاطفی و عاشقانهی اریش و مری هلن را هم بشنویم.
طبیعی است که بخش اعظم تصاویر برمبنای مستندات خود سوژه باشد. عکسهای یادگاری، مستندنگاری از اشیاء، تصاویر هوایی، نقشهها، جانمایی و کروکیها و دیگر آرشیو مرتبط همه مواد خام روایت مستند است و در باقی موارد هم تصاویر رضا تیموری از امروز سایتهای حفاری یا موقعیتهای شهری به درک بهتر فضا کمک کرده است. کار پژوهش و تدوین اثر را خود مهدی باقریِ کارگردان به عهده گرفته و البته متن مستند حاصل همکاری محمد شاهپیری با اوست.
مستند دو صدای گفتار متن دارد، صدای اصلی روایت از دیدگاه اشمیت و یک صدای دیگر از زبان همسرش، مری هلن است. هر کدام از صداها گاهی اول شخص، گاهی دوم شخص و جایی که لازم بوده دانای کل هستند. رابطهی دراماتیک بین دو صدا به ویژه در مواردی که میدانیم یکی در زمان فراغ، دیگری را مخاطب قرار داده و اطلاعاتی که در این قالب ارائه میشود، همدلی بیشتری برای گوش سپردن به ما خواهد داد.
باقری برای موسیقی سراغ تصنیفهای اصیل و قدیمی رفته و به فراخور سکانس از قطعاتی با همان حال و هوا استفاده کرده که هر کدام به مثابه یک مولفهی تاریخی به ایجاد فضایی که باید از آن تصاویر برآید کمک شایانی کردهاند.
کارنامهی مهدی باقری، کارنامهی پرباری است که «مرغ سحر»، «اهمیت عارف بودن»، «پیرپسر»، «ناگهان تو گم شدی» و بسیاری فیلمهای دیگر در مقام کارگردان و تهیه کننده در آن دیده میشود. او همچنین در پروژههای مهمی به عنوان تدوینگر با بزرگان سینمای مستند از جمله فرهاد ورهرام همکاری داشته است. باقری در ادوار مختلف سینما حقیقت جوایزی کسب کرده و به جز آن در دیگر جشنوارههای ملی و بین المللی حضور داشته و صاحب عنوان شده است. از این رو طبیعی است که توقع ما از آخرین مستندش، «پرواز بر فراز سرزمین خورشید» چنان باشد که باید.
فعالیت تاریخی و باستانشناسانهی اشمیت با همراهی همسرش از سال ۱۳۱۰ تا ۱۳۱۸ در قلعه حصار دامغان، ری و تخت جمشید بوده و باقری ضمن بیان جذاب و دوستداشتنی این کار شگرف، به مسائل سیاسی که مبتلا به گروه اکتشاف بوده نیز میپردازد. داستان نسبت سیاسیون و شاه و شاهزادهی پهلوی با پروژه، قراردادهای اکتشاف دانشگاههای آمریکایی و برداشتن سهمشان از اکتشافات و بسیاری دادههای دیگر به جز وجه تاریخی هر کدام به وجوه دیگر میهنی و اجتماعی اشاره دارد که در جایگاه خود شنیدنی هستند.»
جشن مستقل سینمای مستند ایران رویدادی سالانه است که با همکاری انجمن صنفی تهیهکنندگان سینمای مستند و انجمن صنفی کارگردانان سینمای مستند و زیر نظر هیات رئیسه جشن برگزار میشود.
این جشن در دوره سیزدهم به ریاست محمد شکیبانیا به شیوه آکادمی داوری و اختتامیه آن ۱۲ اسفند ۱۴۰۳ برگزار خواهد شد.



نظر شما